I. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH CHI BỘ ĐẢNG VIỆT TRÌ - MỐC SON LỊCH SỬ ĐẦU TIÊN CỦA ĐẢNG BỘ THÀNH PHỐ

       1. Tình hình kinh tế - xã hội và các phong trào đấu tranh trước khi có Đảng

Sau khi đánh chiếm tỉnh Hưng Hóa (1884), thực dân Pháp đã tăng cường xây dựng bộ máy thống trị và thi hành chính sách cai trị rất thâm độc để bóc lột, đàn áp nhân dân.

Tại Việt Trì, chúng chiếm ruộng đất, áp đặt sưu cao thuế nặng, thực hành chính sách “Ngu dân”, chia rẽ giáo - lương, gây bè phái, dòng tộc, bóc lột sức lao động của nhân dân hết sức dã man. Cả Việt Trì chỉ có một trường tiểu học; trong các làng, các tổng chỉ có trường sơ đẳng, trường hương học dạy cho vài chục học sinh là con em nhà khá giả, hương lý, hầu hết nhân dân bị mù chữ. Các làng, xã không có trạm y tế, chỉ có một bệnh viện nhỏ ở thị trấn Việt Trì với vài chục giường và một y sỹ phụ trách chủ yếu phục vụ cho bọn quan lại nhà giàu. Trong khi trường học, bệnh viện không có thì bọn thống trị khuyến khích các hủ tục lạc hậu và tệ nạn xã hội như mê tín dị đoan, tiệm hút thuốc phiện, các sòng bạc, cô đầu, nhà thổ, các đại lí bán rượu tự do phát triển.

       Dưới ách thống trị của chính quyền thực dân phong kiến, trước cảnh nước mất, nhà tan, song không cam chịu sống đời nô lệ, cơ cực, các thế hệ nhân dân Việt Trì đã nối tiếp nhau cùng với nhân dân cả nước đứng lên đấu tranh chống lại ách thống trị của chúng, tham gia các cuộc nổi dậy của các sỹ phu yêu nước trong các phong trào kháng Pháp. Những năm đầu thế kỷ XX trong học sinh, viên chức ở Việt Trì có phong trào hưởng ứng cuộc vận động để tang cụ Phan Chu Trinh; tham gia tổ chức Quốc dân Đảng yêu nước do Nguyễn Thái Học lãnh đạo chống thực dân Pháp. Tại Bạch Hạc, từ năm 1930 đã hình thành một tổ chức quần chúng của Đảng là Nông hội đỏ do các đảng viên ở Vĩnh Yên xây dựng đã nhận truyền đơn từ Vĩnh Yên để rải ở Bạch Hạc và Việt Trì với nội dung "ủng hộ Nghệ Tĩnh" và phản đối thực dân Pháp đàn áp phong trào công nông Nghệ Tĩnh dã man. Trong thời kỳ Mặt trận Dân chủ (1936 - 1939) đã hình thành một số tổ chức quần chúng hoạt động khá sôi nổi như: Hội truyền bá quốc ngữ, Hội ái hữu, Nghiệp đoàn, Hướng đạo sinh… thực hiện mục tiêu đòi quyền dân chủ, dân sinh, các tổ chức ái hữu công nhân đấu tranh đòi tăng lương, không được đánh đập công nhân…

Một số thanh niên gia nhập nghĩa quân của Đốc Đoàn, Lê Đông tham gia chặn đánh binh đoàn của tướng Muy ni ê ở Minh Nông, Thụy Vân khi chúng đưa quân từ Việt Trì lên tấn công căn cứ Thanh Mai (Thanh Đình - Lâm Thao); gia nhập nghĩa quân do bố chính Nguyễn Văn Giáp chỉ huy năm 1885; tham gia tập kích trại giám binh Pháp ở thị xã Phú Thọ do tổ chức Việt Nam Quang phục hội ở Phù Ninh tiến hành...

       Các phong trào yêu nước chống thực dân phong kiến đã thức tỉnh tinh thần yêu nước, tự tôn dân tộc, căm thù giặc sâu sắc của đông đảo nhân dân Việt Trì nhưng còn mang tính tự phát, thiếu tổ chức và chưa có một đường lối đúng đắn nên thất bại.

2. Thành lập chi bộ Đảng Bạch Hạc - Việt Trì - Tiền thân của Đảng bộ thành phố Việt Trì

Ngày 3-2-1930, Đảng Cộng sản Việt Nam được thành lập, mở ra một bước ngoặt vĩ đại trong lịch sử cách mạng nước ta, chấm dứt cuộc khủng hoảng về đường lối lãnh đạo cách mạng, là điều kiện cơ bản quyết định những thắng lợi oanh liệt và những bước nhảy vọt lớn trong lịch sử dân tộc những năm sau này.

Ở Bạch Hạc, từ năm 1930 đã hình thành tổ chức quần chúng của Đảng là  Nông hội đỏ do các đảng viên ở Vĩnh Yên xây dựng. Hoạt động chính của hội là nhận truyền đơn do cán bộ phụ trách tỉnh Vĩnh Yên cung cấp, bí mật đem rải trên địa bàn Bạch Hạc và Việt Trì. Nội dung truyền đơn kêu gọi mọi người “Ủng hộ phong trào đấu tranh của nhân dân Nghệ - Tĩnh và phản đối thực dân Pháp đàn áp phong trào dã man”.

Trong những năm 1936-1939, do ảnh hưởng của phong trào Mặt trận Dân chủ công khai trong nước, một số học sinh người Việt Trì học cao đẳng và trung học ở Hà Nội được tuyên truyền, giác ngộ và tham gia Đoàn thanh niên Dân chủ, trong đó có đồng chí Phạm Thường (tức Phạm Toàn). Các đồng chí đã đem theo nhiều sách báo tiến bộ của Đảng in bằng tiếng Việt và tiếng Pháp về quê tuyên truyền cách mạng cho một số bạn bè có tư tưởng tiến bộ như các đồng chí Phan Văn Chắt, Đỗ Văn Chuộn, Đinh Văn Thư, Lưu Tư Việt, Phạm Xuân Ba v.v…sau đó lập ra Đoàn Thanh niên Dân chủ Việt Trì và kết nạp số anh em này vào tổ chức. Hiệu sách Quang Minh của đồng chí Phan Văn Chắt trở thành nơi tiếp nhận sách báo, tin tức và là nơi đồng chí Phạm Thường luôn lui tới. Được cán bộ hướng dẫn, Đoàn thanh niên Dân chủ Việt Trì đã lập ra một số tổ chức hoạt động công khai, hợp pháp như: Hội truyền bá quốc ngữ, Hội ái hữu, Hội Nghiệp đoàn, Hội Hướng đạo sinh, v.v…Trong đó, Hội truyền bá quốc ngữ hoạt động sôi nổi nhất, thu hút được gần 100 hội viên tham gia. Ngoài việc tổ chức đọc sách báo công khai của Đảng bằng tiếng Việt, Hội còn tổ chức dạy chữ quốc ngữ cho dân phố và công nhân. Lúc đầu, lớp học mở ở bãi Ngựa (nay thuộc phường Thọ Sơn), sau địch cấm tập trung đông người nên phải phân tán thành nhiều lớp nhỏ về các phố. Thực hiện mục tiêu đấu tranh của Đảng trong thời gian này là đòi quyền dân sinh, dân chủ, các tổ trong Hội ái hữu công nhân đã đấu tranh với chủ đòi tăng lương, không được đánh đập, cúp lương công nhân và truyền tay nhau đọc các báo chí công khai của Đảng. Những hoạt động của Đoàn thanh niên Dân chủ Việt Trì  thời kỳ này đã có ảnh hưởng khá sâu rộng tới các xã trên địa bàn, góp phần thức tỉnh nhiều người dân yêu nước trước vận mệnh dân tộc.

Khi phong trào đang trên đà phát triển thì tháng 9-1939, chiến tranh thế giới lần thứ 2 bùng nổ đã ảnh hưởng mạnh mẽ, trực tiếp đến Việt Nam. Thực dân Pháp thủ tiêu các quyền tự do, dân chủ tối thiểu mà nhân dân ta đã giành được trong thời kỳ Mặt trận Dân chủ, đàn áp khốc liệt phong trào cách mạng do Đảng ta lãnh đạo; đồng thời ban bố lệnh tổng động viên, ra sức bắt người, cướp của tại chỗ để cung cấp cho cuộc chiến tranh đế quốc mà chúng đang theo đuổi.

Trước tình hình đó, tháng 11-1939, Trung ương Đảng họp Hội nghị lần thứ 6 tại Bà Điểm (Hóc Môn - Gia Định), chủ trương chuyển hướng chỉ đạo chiến lược, đưa nhiệm vụ giải phóng dân tộc lên hàng đầu. Hội nghị quyết định thành lập Mặt trận dân tộc phản đế Đông Dương (gọi tắt là Mặt trận phản đế), các đoàn thể cũng mang tên phản đế.

Thực hiện chủ trương của Đảng, từ tháng 8-1939 đến cuối năm 1941, nhiều cán bộ Trung ương, Xứ uỷ, Khu uỷ Đ đã về hai tỉnh Vĩnh Yên và Phú Thọ, trong đó có huyện Hạc Trì để xây dựng cơ sở Đảng và Mặt trận, lãnh đạo quần chúng đấu tranh theo chủ trương mới của Đảng.

Cuối năm 1939, chi bộ Bạch Hạc - Việt  Trì được thành lập, trong đó có 2 đảng viên là Đặng Trần Củng (tức An Quân) và Hà Văn Lăng (tức Việt Hồng) quê ở Bạch Hạc làm việc trong Nhà máy Bột giấy Việt Trì. Hai đảng viên này do cơ sở Đảng ở Vĩnh Yên giác ngộ, kết nạp và được giao nhiệm vụ xây dựng cơ sở trong công nhân Nhà máy Bột giấy Việt Trì và đồng chí Lê Quang Ấn (tức Mai Xuân Du) là công nhân kỹ thuật - cán bộ của Đảng được điều về Nhà máy Bột giấy hoạt động. Đến đây, Việt Trì chính thức có cơ sở Đảng, có chi bộ lãnh đạo. Đó là mốc son lịch sử đầu tiên của Đảng bộ thành phố Việt Trì, đồng thời mở ra một thời kỳ mới, thời kỳ phong trào cách mạng ở địa phương gắn liền với sự lãnh đạo của tổ chức Đảng, gắn liền với phong trào cách mạng trong tỉnh, trong cả nước dưới sự lãnh đạo của Đảng.

Đầu năm 1940, Xứ uỷ Bắc Kỳ điều đồng chí Nguyễn Văn Giốc về hoạt động ở Việt Trì, sau đó đồng chí xin vào làm việc tại Nhà máy Bột giấy. Đồng chí đã tập hợp được số đảng viên ở Việt Trì bao gồm đảng viên trong Nhà máy Bột giấy và đảng viên ở Nhà Tằm thành lập chi bộ Đảng độc lập trên cơ sở tách từ chi bộ Bạch Hạc - Việt Trì. Vì đa số đảng viên đều làm việc ở Nhà máy Bột giấy nên thường gọi là chi bộ Nhà máy giấy Việt Trì do đồng chí Nguyễn Văn Giốc làm Bí thư.

Cùng trong thời gian này, một số địa phương khác trong tỉnh Phú Thọ đã xây dựng được cơ sở cách mạng, các tổ chức phản đế. Để thống nhất chỉ đạo, quy tụ các cơ sở Đảng, các cơ sở quần chúng trong tỉnh về một mối lãnh đạo, tháng 3 - 1940, Xứ uỷ Bắc Kỳ quyết định thành lập Ban cán sự tỉnh Phú Thọ (Tỉnh uỷ lâm thời), gồm 5 đồng chí. Đồng chí Nguyễn Văn Giốc, Bí thư chi bộ Nhà máy Bột giấy Việt Trì được Xứ uỷ chỉ định làm Uỷ viên Ban cán sự tỉnh Phú Thọ, trực tiếp phụ trách khu vực Việt Trì. Từ đây, mọi hoạt động của các cơ sở Đảng và phong trào cách mạng của tỉnh Phú Thọ nói chung, trong đó có Việt Trì đều dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Ban cán sự tỉnh.

II. 80 NĂM - CHẶNG ĐƯỜNG VINH QUANG CỦA ĐẢNG BỘ THÀNH PHỐ

1. Xây dựng và bảo vệ chính quyền cách mạng, vừa kháng chiến vừa kiến quốc (1945 - 1954)

Từ khi có chi bộ, phong trào cách mạng của Việt Trì, nhất là phong trào công nhân đã có sự chuyển biến về chất. Các cuộc đấu tranh đã đi vào tổ chức, có sự chuẩn bị, có sự lãnh đạo nên đều giành thắng lợi.

Dưới sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng, trực tiếp là Tỉnh uỷ Phú Thọ, chi bộ Đảng ở Việt Trì đã vận dụng đường lối của Đảng, của Mặt trận Việt Minh vào địa phương một cách khéo léo, kịp thời làm tốt công tác vận động quần chúng, vì vậy, đưa phong trào cách mạng huyện Hạc Trì tiến những bước vững chắc, từ thấp đến cao, từ đấu tranh kinh tế đến đấu tranh chính trị, dấy lên cao trào kháng Nhật tiến tới giành chính quyền tại huyện Hạc Trì ngày 20-8-1945 và thành lập Uỷ ban nhân dân cách mạng lâm thời lãnh đạo cách mạng cùng với nhân dân toàn tỉnh và nhân dân cả nước vùng lên khởi nghĩa giành chính quyền thắng lợi tháng 8 - 1945 đập tan xiềng xích của chế độ thực dân, phát xít và phong kiến tay sai trên đất nước ta, đưa người dân từ thân phận nô lệ trở thành chủ nhân của đất nước độc lập, tự do.

Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công, chính quyền đã về tay nhân dân. Song, nhân dân Việt Trì cùng cả nước phấn khởi sống dưới chế độ mới chưa được bao lâu thì lại phải đương đầu với bao khó khăn, thử thách mới, đòi hỏi phải giải quyết cùng một lúc. Sau khi giành được chính quyền về tay nhân dân, Việt Trì bắt tay ngay vào giải quyết một số nhiệm vụ cấp bách đó là: Chống nạn đói, xoá mù chữ và đối phó với âm mưu chống phá cách mạng của kẻ thù và bè lũ tay sai.

Để bảo vệ chính quyền non trẻ, các đoàn thể cứu quốc và đội tự vệ được chấn chỉnh và bổ sung thêm quân số cùng với vệ quốc đoàn giữ gìn trật tự trị an, ngăn chặn sự phá hoại của bọn Tàu - Tưởng và Quốc dân đảng phản động, bảo vệ cách mạng và tài sản của nhân dân.

Nhằm dập tắt nạn đói, nhân dân Việt Trì đã bớt khẩu phần ăn, san sẻ lương thực giúp đỡ những gia đình bị đói. Phần lớn các gia đình đều đặt “Hũ gạo đồng tâm”. Chỉ sau một tháng, nhân dân đã ủng hộ được hàng ngàn cân lương thực giúp đỡ các gia đình bị đói, do đó cơ bản khắc phục được nạn đói. Cuộc vận động diệt giặc dốt, bài trừ tệ nạn xã hội, xây dựng đời sống mới diễn ra sôi nổi, hầu hết các làng, xã, thị trấn đều tổ chức các lớp bình dân học vụ cho những người chưa biết chữ. Sau hơn một năm đã xóa nạn mù chữ cho hàng ngàn người.

Cuối năm 1945, thực dân Pháp từ chỗ gây hấn ở Nam Bộ đã dần dần mở rộng phạm vi lấn chiếm ra cả nước với âm mưu trở lại xâm lược nước ta lần thứ 2.

Hưởng ứng lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Trung ương Đảng thực hiện đường lối kháng chiến “Toàn dân, toàn diện, trường kỳ và tự lực cánh sinh”, trong chín năm kháng chiến chống Pháp, lực lượng vũ trang Việt Trì, các đội du kích xã Chính Nghĩa, Minh Nông và Đại đội Trần Phú đã bám dân, bám đất phối hợp với quân chủ lực đánh 462 trận lớn nhỏ, diệt 186 tên địch, bắt sống 13 tên. Nhân dân đóng góp hàng vạn ngày công và hàng ngàn tấn lương thực, thực phẩm cùng nhiều phương tiện phục vụ các chiến trường góp phần tích cực cùng nhân dân cả nước viết nên bản anh hùng ca chiến thắng Điện Biên Phủ.

2. Thời kỳ vừa xây dựng CNXH, vừa kháng chiến chống Mỹ (1954 - 1975)

Hòa bình lập lại, những năm đầu của công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, Việt Trì được Trung ương Đảng và Chính phủ chọn làm điểm xây dựng khu công nghiệp. Ngày 28/11/1958, đồng chí Lê Thanh Nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ bổ nhát quốc đầu tiên khởi công xây dựng khu công nghiệp Việt Trì.

Trong khi công trường xây dựng khu công  nghiệp đang khẩn trương thi công, ngày 13/4/1959, một vinh dự lớn đã đến với cán bộ, công nhân viên công trường là được đón Bác Hồ về thăm. Tại đây, người đã căn dặn: “Đây là khu công nghiệp đầu tiên của nước ta. Xưa các Vua Hùng đã chọn làm nơi đóng đô dựng nước. Nay ta xây dựng Đất Tổ thành một khu công nghiệp to lớn, làm cơ sở của chủ nghĩa xã hội. Từ đây ta sẽ bắt đầu cho công cuộc xây dựng to lớn của cả đất nước. Vinh dự này là thuộc về các cô, các chú đang xây dựng Đất Tổ”.

Những lời căn dặn của Bác là nguồn động viên to lớn đối với cán bộ, công nhân đang xây dựng Khu công nghiệp nói riêng và của nhân dân Việt Trì nói chung.

Sau hơn ba năm lao động khẩn trương, thông minh và sáng tạo, ngày 18/3/1962, khu công nghiệp đã khánh thành đi vào hoạt động và là cơ sở vật chất của một đô thị mới. Ngày 4/6/1962, Chính phủ đã ra Quyết định thành lập thành phố Việt Trì thuộc tỉnh Phú Thọ. Từ năm 1968, thành phố trở thành trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa, khoa học kỹ thuật của Tỉnh.

Khi giặc Mỹ tiến hành cuộc chiến tranh leo thang phá hoại miền Bắc, Việt Trì là một trong những trọng điểm đánh phá của không quân Mỹ. Trong khói lửa chiến tranh ác liệt, Đảng bộ và chính quyền thành phố đã lãnh đạo nhân dân “Vừa kháng chiến chống Mỹ cứu nước, vừa tiếp tục xây dựng CNXH”. Toàn thành phố đoàn kết một lòng kiên cường chống lại cuộc chiến tranh phá hoại của không lực Hoa Kỳ và tổ chức thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ sản xuất, đời sống và học tập của nhân dân thành phố. Trong mưa bom bão đạn của cuộc chiến tranh phá hoại, với tinh thần “giặc đến là đánh, giặc đi lại sản xuất”, hàng ngàn chiến sỹ tự vệ, thanh niên cảm tử của các nhà máy, xí nghiệp đã kiên cường bám máy, bám lò, vừa sản xuất, vừa phục vụ chiến đấu và chiến đấu. Người nông dân Việt Trì kiên cường bám đồng, bám ruộng “tay cày, tay súng” xây dựng những “cánh đồng năm tấn thắng Mỹ”, hoàn thành tốt mọi nghĩa vụ với nhà nước, tích cực chi viện cho tiền tuyến lớn miền Nam. Ngành giao thông vận tải luôn “bám đường, bám phà”, sửa chữa cầu đường, san lấp hố bom đảm bảo giao thông thông suốt trong mọi tình huống. Thực hiện “tất cả cho tiền tuyến, tất cả để đánh thắng giặc Mỹ xâm lược”. Lớp lớp các thế hệ thanh niên Việt Trì đã nô nức tòng quân tham gia chiến đấu trên các chiến trường. Các lực lượng vũ trang thành phố đã hiệp đồng chặt chẽ, dũng cảm chiến đấu, bắn rơi 15 máy bay Mỹ, góp phần xứng đáng cùng nhân dân cả nước đánh thắng đế quốc Mỹ xâm lược giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

3. Thời kỳ thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược: Xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN (1976 - 1985)

Cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước thắng lợi, nhân dân Việt Trì bước vào thực hiện kế hoạch Nhà nước năm năm lần thứ hai, lần thứ ba, giành được những kết quả to lớn trên các lĩnh vực kinh tế, xã hội; sản xuất nông nghiệp phát triển khá; công nghiệp trung ương và địa phương được đẩy mạnh.

Trong khi nhân dân thành phố Việt Trì đang hăng hái thi đua lao động sản xuất thì năm 1979 xảy ra chiến tranh biên giới. Đảng bộ và nhân dân thành phố đã huy động hàng ngàn thanh niên hăng hái lên đường chiến đấu và phục vụ chiến đấu.

Năm 1981, thực hiện Chỉ thị 100 của Ban Bí thư Trung ương về khoán sản phẩm đến nhóm và người lao động, các hợp tác xã nông nghiệp đã tích cực tổ chức cho nhân dân sản xuất . Kinh tế gia đình phát triển, đời sống nhân dân từng bước ổn định; văn hoá, giáo dục, y tế có điều kiện phát triển; công tác xây dựng đảng được quan tâm, sức chiến đấu của các tổ chức cơ sở đảng và đảng viên được nâng lên, tạo động lực để thực hiện thắng lợi các mục tiêu kinh tế, xã hội của thành phố.

4. Thời kỳ thực hiện đổi mới (1986 đến nay)

Thực hiện đường lối đổi mới của Đảng (Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI năm 1986), trong đó nhiệm vụ bao trùm là đổi mới toàn diện về kinh tế, chính trị, xã hội, văn hoá, đối ngoại, chủ yếu là kinh tế; xây dựng và củng cố quan hệ sản xuất, xác định kinh tế nhiều thành phần là đặc trưng của thời kỳ quá độ; đổi mới công tác quản lý, xoá bỏ cơ chế tập trung quan liêu, bao cấp; tiếp tục xây dựng những tiền đề cần thiết cho việc đẩy mạnh công nghiệp hoá xã hội chủ nghĩa trong chặng đường tiếp theo. Đảng bộ và nhân dân thành phố Việt Trì tiếp tục phát huy truyền thống đoàn kết, năng động, sáng tạo chung tay xây dựng và phát triển thành phố ngày càng giàu đẹp, văn minh. Sau hơn 30 năm đổi mới, kinh tế thành phố đạt tốc độ tăng trưởng cao, cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá: Giảm tỷ trọng nông nghiệp, tăng tỷ trọng dịch vụ, các thành phần kinh tế được tạo điều kiện phát triển. Kết cấu hạ tầng đô thị phát triển ngày càng đồng bộ, đời sống nhân dân được cải thiện rõ rệt.

Trong những năm gần đây, kinh tế, xã hội của thành phố phát triển vượt bậc. Tốc độ tăng trưởng bình quân giai đoạn 2005 - 2010 đạt 13,6 %/năm; giai đoạn 2010 - 2015 đạt 13,3 %/năm.

Đảng bộ và nhân dân thành phố Việt Trì bước vào thực hiện nghị quyết đại hội lần thứ XX (nhiệm kỳ 2015 - 2020) trong bối cảnh có nhiều thuận lợi: Kinh tế cả nước tiếp tục tăng trưởng, lạm phát được kiềm chế; Chính phủ triển khai các giải pháp hỗ trợ, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, khuyến khích, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp, các thành phần kinh tế phát triển ổn định; trên địa bàn thành phố, sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, thương mại, dịch vụ, xuất khẩu duy trì đà tăng trưởng; hệ thống cơ sở hạ tầng, đặc biệt là hệ thống giao thông phát triển mạnh, nhiều công trình hoàn thành đưa vào sử dụng đã phát huy tác dụng; công tác chỉnh trang, quản lý đô thị, vệ sinh môi trường được tăng cường. An sinh, phúc lợi xã hội được bảo đảm. Công tác cải cách thủ tục hành chính và phòng chống tham nhũng, lãng phí tiếp tục được quan tâm...Tuy nhiên, Việt Trì còn gặp nhiều khó khăn: Quy mô sản xuất của các doanh nghiệp nhỏ lẻ, công nghệ chậm được đầu tư đổi mới; nguồn vốn đầu tư phát triển hạ tầng đô thị còn hạn chế; công tác bồi thường giải phóng mặt bằng của một số dự án trọng điểm phát sinh nhiều vướng mắc; thời tiết, dịch bệnh trên đàn vật nuôi diễn biến bất thường khó lường; trật tự đô thị và về sinh công cộng còn bất cập; tệ nạn xã hội, tai nạn giao thông tuy được kiềm chế nhưng vẫn còn tiềm ẩn những yếu tố phức tạp...

Song, với sự đoàn kết, quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị, triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp, trong đó tập trung ưu tiên thực hiện khâu đột phá phát triển các ngành dịch vụ, nhất là dịch vụ du lịch; đầu tư kết cấu hạ tầng, khuyến khích các ngành công nghiệp có hàm lượng kỹ thuật cao, thân thiện với môi trường, đẩy mạnh tiểu thủ công nghiệp và thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững; nâng cao chất lượng, hiệu quả điều hành thu, chi ngân sách; phát triển toàn diện các ngành, lĩnh vực, nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế.

Trong 3 năm đầu của nhiệm kỳ Đại hội lần thứ XX, Đảng bộ thành phố đều đạt và vượt các chỉ tiêu kinh tế - xã hội đề ra. Năm 2018, giá trị mới tăng thêm theo giá so sánh năm 2010 đạt 13,302.7 tỷ đồng, tăng 8,02%; trong đó ngành công nghiệp - xây dựng đạt 9.145,7 tỷ đồng; dịch vụ thương mại đạt 8.065,6 tỷ đồng; nông, lâm thủy sản đạt 313,6 tỷ đồng. Giá trị tăng thêm bình quân người/năm đạt 86,9 triệu đồng. Cơ cấu kinh tế đạt chuyển dịch theo hướng hiện đại: Ngành công nghiệp và xây dựng 52,18%; các ngành dịch vụ 46,02%; ngành nông, lâm nghiệp và thủy sản 1,8%.

Sản xuất công nghiệp - xây dựng - tiểu thủ công nghiệp trên địa bàn thành phố phát triển ổn định. Nhiều dự án lớn đã được đầu tư, từng bước hình thành các khu vực sản xuất tập trung. Một số sản phẩm mới có hàm lượng công nghệ cao tăng trưởng khá như: nhôm, may mặc, giấy bìa các loại, mì chính, bia…

Sản xuất nông nghiệp phát triển theo hướng nông nghiệp đô thị, tập trung tăng diện tích, nhân rộng các mô hình sản xuất rau, quả an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP và hoa chất lượng cao; khuyến khích các đơn vị tư nhân đầu tư vào nông nghiệp; mở các lớp dạy nghề và hỗ trợ cho nông dân chuyển đổi việc làm, nâng cao tay nghề; chú trọng phát triển tiểu thủ công nghiệp và đăng ký nhãn hiệu sản phẩm đối với các làng nghề truyền thống.

Nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới của thành phố đã huy động được sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và nhân dân thực hiện, đến giữa năm 2018, thành phố có 100% số xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, sớm hơn 2 năm so với kế hoạch. Công tác giảm nghèo đã đạt được kết quả rất đáng khích lệ, đời sống nông dân các xã được cải thiện rõ rệt.

Về đầu tư xây dựng hạ tầng và phát triển đô thị: Thành phố đã hoàn thành và đưa vào sử dụng nhiều công trình quan trọng, tạo điều kiện thuận lợi liên kết vùng, thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội và tạo điểm nhấn đô thị như: Quốc lộ 32C, đường Thụy Vân - Thanh Đình - Chu Hóa, đường Phù Đổng, đường Trường Chinh, cầu Hạc Trì, cầu Văn Lang, nút giao với đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai (IC7), Công viên Văn Lang, Quảng trường Hùng Vương, tổ hợp khu nhà ở cao cấp và Khách sạn Mường Thanh, khách sạn Sài Gòn - Phú Thọ, trung tâm thương mại Vincom, các trung tâm tổ chức sự kiện, chợ thành phố...; tiếp tục quan tâm đầu tư cải tạo, nâng cấp hệ thống giao thông nội thị, giao thông nông thôn và các dự án hạ tầng kỹ thuật, nâng tỷ lệ kiên cố hóa đường giao thông nông thôn đạt 81%.

Lĩnh vực dịch vụ - thương mại, nhất là dịch vụ du lịch là một trong 3 khâu đột phá để phát triển kinh tế xã hội được thành phố tập trung huy động các nguồn lực đầu tư để phát triển, trong đó ưu tiên thu hút các ngành dịch vụ trọng điểm (dịch vụ du lịch; dịch vụ thương mại; dịch vụ lưu trú, ăn uống; dịch vụ đô thị) và các ngành dịch vụ chuyên ngành khác (dịch vụ giáo dục - đào tạo và dạy nghề; dịch vụ y tế và chăm sóc sức khỏe; dịch vụ thông tin và truyền thông; dịch vụ tài chính ngân hàng và bảo hiểm)... Thành phố đã phối hợp với các cơ quan, đơn vị hữu quan xây dựng các tua, tuyến du lịch; hình thành tuyến phố chuyên doanh ẩm thực; đưa một số khách sạn chất lượng cao vào sử dụng... giúp lượng khách du lịch đến thành phố ngày càng tăng.

Thực hiện khâu đột phá về xây dựng đô thị văn minh - văn hoá đã được nghị quyết đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ XX, nhiệm kỳ 2015 - 2020 đề ra, thành phố tăng cường chỉnh trang, quản lý trật tự đô thị theo chuyên đề từng năm; đẩy nhanh tiến độ gắn biển số nhà, biển ngõ; hoàn thành lắp đặt camera giám sát tại một số nút giao thông đồng thời tập trung nâng cao chất lượng các dịch vụ công cộng như vệ sinh môi trường, cây xanh, điện chiếu sáng, đèn tín hiệu giao thông, thoát nước, quản lý nghĩa trang và phục vụ tang lễ... Bộ mặt đô thị thành phố ngày càng khang trang, sạch, đẹp. Ý thức bảo vệ môi trường của các cơ quan, đơn vị và nhân dân ngày một tốt hơn.

Lĩnh vực văn hoá - xã hội tiếp tục được chỉ đạo thực hiện toàn diện, đồng bộ. Ngành giáo dục đào tạo thành phố luôn là một trong những lá cờ đầu của toàn tỉnh, chất lượng giáo dục và đào tạo tiếp tục được giữ vững; quy mô, mạng lưới trường lớp được mở rộng; cơ sở vật chất, thiết bị cho các trường học được tăng cường,. Các trường trung học phổ thông, đại học, cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp, dạy nghề trên địa bàn có nhiều cố gắng mở rộng các loại hình, tăng cường liên kết đào tạo các cấp học, ngành học, từng bước nâng cao chất lượng giáo dục - đào tạo, góp phần bổ sung nguồn nhân lực cho thành phố, tỉnh và khu vực.

Các hoạt động văn hoá thông tin, thể thao được quan tâm chỉ đạo sâu rộng. Tổ chức tốt các hoạt động văn hóa, thể dục, thể thao kỷ niệm các ngày lễ lớn, các sự kiện chính trị của đất nước, của tỉnh và của thành phố. Chú trọng quản lý, khai thác, sử dụng có hiệu quả các thiết chế văn hóa, nhất là thiết chế văn hóa khu dân cư; nâng cao chất lượng công tác quản lý nhà nước trên các lĩnh vực văn hóa thông tin trên địa bàn. Làm tốt công tác giữ gìn và phát huy giá trị hai di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại: “Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ” và “Hát Xoan Phú Thọ”; các lễ hội, các trò diễn dân gian được quan tâm phục dựng. Chú trọng chỉ đạo thực hiện cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá” và “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại”, quan tâm phát triển thể thao thành tích cao. Chỉ đạo xây dựng, ban hành và tuyên truyền rộng rãi Quy tắc ứng xử văn hóa trên địa bàn thành phố Việt Trì; điều chỉnh bổ sung tiêu chí nhằm nâng cao chất lượng bình xét danh hiệu gia đình, khu dân cư văn hóa, xã đạt chuẩn văn hóa nông thôn mới, phường đạt chuẩn văn minh đô thị. Hằng năm, tỷ lệ hộ gia đình văn hóa đạt 96%; khu dân cư văn hóa đạt 95,4%; hiện 225/225 khu dân cư có nhà văn hoá. Công tác y tế, dân số, đảm bảo đời sống, lao động, việc làm và thực hiện chính sách an sinh xã hội được thực hiện kịp thời, đúng qui định.

Nhiệm vụ quốc phòng, an ninh được thành phố quan tâm chỉ đạo góp phần xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc, chủ động phòng ngừa, đấu tranh có hiệu quả âm mưu, thủ đoạn “Diễn biến hòa bình”, “Bạo loạn lật đổ” của các thế lực thù địch; tích cực đổi mới, nâng cao chất lượng tổng hợp và trình độ sẵn sàng chiến đấu của lực lượng vũ trang, xây dựng cơ sở vững mạnh toàn diện đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc; thực hiện tốt kế hoạch tuyển quân, huấn luyện dân quân tự vệ, dự bị động viên, kế hoạch luyện tập, diễn tập chiến đấu, trị an hàng năm, đảm bảo 100% chỉ tiêu giao và yêu cầu đề ra. Thực hiện tốt chính sách hậu phương quân đội và các chính sách của Đảng, Nhà nước về giải quyết tồn tại sau chiến tranh. Tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ổn định, phạm pháp hình sự được kiềm chế; công tác đảm bảo trật tự an toàn giao thông - trật tự công cộng được tăng cường. Bảo vệ an toàn tuyệt đối các hoạt động lễ hội, sự kiện chính trị xã hội, các đoàn công tác của Trung ương và Tỉnh thăm và làm việc tại thành phố.

Công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị tiếp tục được quan tâm chỉ đạo. Thành ủy đã quán triệt và tổ chức thực hiện có hiệu quả các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, đặc biệt là Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về xây dựng Đảng, Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; quan tâm công tác đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ lý luận chính trị cho đội ngũ cán bộ, đảng viên trong toàn đảng bộ, góp phần củng cố lập trường, quan điểm, rèn luyện, đấu tranh chống các biểu hiện suy thoái về đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” qua đó góp phần nâng cao sức chiến đấu của tổ chức đảng và phẩm chất, đạo đức lối sống đối với cán bộ, đảng viên. Tiếp tục chỉ đạo thực hiện đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của cả hệ thống chính trị thành phố đảm bảo tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với điều kiện thực tế của từng cơ quan, đơn vị.

Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân các cấp tiếp tục đổi mới, từng bước nâng cao chất lượng hoạt động như: Tăng thời gian đối thoại, chất vấn tại kỳ họp, đổi mới trong tiếp xúc cử tri, trong giám sát; đổi mới trong công tác ra nghị quyết; trao đổi kinh nghiệm về hoạt động hội đồng nhân dân các cấp; phát huy tốt chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn quản lý hành chính nhà nước trên tất cả các lĩnh vực; tập trung chỉ đạo thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm, các khâu đột phá nhằm thực hiện có hiệu quả kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội giai đoạn 2015-2020. Nghiêm túc thực hiện quy chế làm việc, nguyên tắc tập trung dân chủ, bảo đảm phát huy vai trò lãnh đạo của tập thể, đồng thời đề cao trách nhiệm cá nhân người đứng đầu. Công tác cải cách hành chính được đẩy mạnh, cơ chế “một cửa”, “một cửa liên thông theo hướng hiện đại” trong tiếp nhận giải quyết các thủ tục hành chính được thực hiện tốt, cơ bản đáp ứng yêu cầu công việc của các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp.

Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội thành phố đã tích cực đổi mới phương thức hoạt động, chú trọng tuyên truyền, vận động, giáo dục đoàn viên, hội viên và các tầng lớp Nhân dân hăng hái thi đua lao động sản xuất, tham gia hưởng ứng các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước, phát triển kinh tế - xã hội, an ninh - quốc phòng, các ngày lễ, ngày kỷ niệm của đất nước, của tỉnh và của thành phố; đẩy mạnh thực hiện dân chủ ở cơ sở; quan tâm củng cố đội ngũ cán bộ làm công tác dân vận; thường xuyên nắm bắt tình hình tư tưởng Nhân dân, dư luận xã hội, các hoạt động lễ hội, tôn giáo, tín ngưỡng. Tiếp tục đẩy mạnh cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”; thực hiện có hiệu quả công tác giám sát, phản biện xã hội và tham gia xây dựng đảng, xây dựng chính quyền trong sạch, vững mạnh. Khối đại đoàn kết toàn dân được tăng cường, Nhân dân thành phố tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng bộ, sự điều hành quản lý của chính quyền các cấp, hăng hái thi đua lao động, học tập chung tay xây dựng thành phố ngày càng phát triển, giàu đẹp.

Kế thừa và phát huy những thành tựu và truyền thống vẻ vang qua 80 năm xây dựng và trưởng thành, Đảng bộ và nhân dân thành phố Việt Trì tiếp tục đoàn kết, nỗ lực phấn đấu, vượt qua nhiều khó khăn, thách thức tự tin, sáng tạo trên con đường xây dựng, đổi mới, hội nhập và phát triển. Không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các cấp ủy đảng, phát huy sức mạnh tổng hợp để phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững, nâng cao đời sống nhân dân; tập trung thực hiện ba khâu đột phá về đầu tư kết cấu hạ tầng, phát triển dịch vụ, nhất là dịch vụ du lịch và xây dựng đô thị văn minh, văn hóa; thực hiện đạt và vượt các chỉ tiêu đã được Đại hội đảng bộ thành phố lần thứ XX đề ra; tăng cường chỉ đạo công tác bảo đảm quốc phòng, an ninh; thực hiện có hiệu quả công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị, nâng cao năng lực, trách nhiệm của đội ngũ cán bộ đảng viên nhất là người đứng đầu các cơ quan, đơn vị. Phát huy vai trò lãnh đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp, tích cực đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của MTTQ và các tổ chức chính trị-xã hội trong thực hiện hiệu quả các chương trình phát triển kinh tế, xã hội, các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước trên địa bàn thành phố.

          Kỷ niệm 80 năm thành lập Đảng bộ thành phố là dịp để Đảng bộ, chính quyền, nhân dân thành phố Việt Trì ôn lại truyền thống hào hùng trong quá trình xây dựng và phát triển; bày tỏ lòng biết ơn đối với những đóng góp, cống hiến, sự hy sinh của các thế hệ cán bộ, đảng viên và nhân dân thành phố qua các thời kỳ cách mạng; đồng thời cũng là dịp để quảng bá các thành tựu phát triển, hình ảnh về văn hoá, con người thành phố Việt Trì với bạn bè trong, ngoài tỉnh và quốc tế. Cổ vũ và nâng cao hơn nữa ý chí phấn đấu tự lập, tự cường, tranh thủ mọi thời cơ vượt qua mọi thách thức xây dựng thành phố Việt Trì giàu đẹp, văn minh, xứng tầm trung tâm chính trị, kinh tế, văn hoá - xã hội, khoa học kỹ thuật của tỉnh Phú Thọ - Thành phố lễ hội về với cội nguồn dân tộc Việt Nam.

BẢNG VÀNG TRUYỀN THỐNG

Cùng với nhân dân trong Tỉnh và cả nước, trong sự nghiệp đấu tranh, xây dựng và bảo vệ tổ quốc, toàn thành phố có:

- 1.976 liệt sỹ; 1.776 thương binh; 27 người được công nhận là lão thành cách mạng; 67 người được công nhận cán bộ tiền khởi nghĩa; 136 bà mẹ được Nhà nước phong tặng và truy tặng danh hiệu “Bà mẹ Việt Nam anh hùng”.

- Thành phố Việt Trì và 13 tập thể vinh dự được Nhà nước phong tặng danh hiệu: “Đơn vị anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân”; 06 cá nhân được phong tặng danh hiệu “Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân”; 01 tập thể được phong tặng danh hiệu “Anh hùng lao động trong thời kỳ đổi mới”; 03 cá nhân được phong tặng danh hiệu “Anh hùng lao động”; hàng ngàn đồng bào, chiến sỹ trong thành phố được tặng thưởng Huân, Huy chương và các phần thưởng cao quý khác.

- Đảng bộ và nhân dân thành phố Việt Trì vinh dự đ­ược Đảng, Nhà nư­ớc và tỉnh trao tặng nhiều phần thư­ởng cao quý: Huân chương Độc lập các hạng Nhất, Nhì, Ba; Huân chương Lao động các hạng Nhất, Nhì, Ba; nhiều năm được tặng Cờ thi đua của Thủ tướng Chính phủ.

KHẨU HIỆU TUYÊN TRUYỀN

1. Nhiệt liệt chào mừng kỷ niệm 80 năm thành lập Đảng bộ thành phố Việt Trì (1939 - 2019)!

2. Đảng bộ và nhân dân thành phố phát huy truyền thống anh hùng, chủ động, sáng tạo, xây dựng thành phố Việt Trì ngày càng giàu, đẹp, văn minh!

3. Đảng bộ và nhân dân thành phố Việt Trì ra sức thi đua lập thành tích chào mừng kỷ niệm 80 năm thành lập Đảng bộ thành phố, hướng tới Đại hội Đảng các cấp (Nhiệm kỳ 2020 - 2025) và Đại hội lần thứ XIII của Đảng!

4. Quyết tâm xây dựng thành phố Việt Trì xứng tầm đô thị loại I - Thành phố lễ hội về với cội nguồn dân tộc Việt Nam!

5. Chung sức, đồng lòng xây dựng đô thị Việt Trì văn minh, văn hóa!

6. Cán bộ, đảng viên và nhân dân thành phố Việt Trì quyết tâm thực hiện tốt phong cách công dân thành phố: Thanh lịch, thân thiện, mến khách, giầu tính nhân văn, mang đậm tình người Đất Tổ!

7. Tất cả vì dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh!

8. Đảng Cộng sản Việt Nam quang vinh muôn năm!

9. Nước Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Việt Nam muôn năm!

10. Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại sống mãi trong sự nghiệp của chúng ta!