Nhằm chuẩn bị lực lượng cho cuộc tổng khởi nghĩa Cách mạng tháng Tám, tối 12/8/1945, dưới sự chỉ đạo của đồng chí Lê Đồng - Ủy viên Ban cán sự liên tỉnh Phú - shuyện Hạc Trì được triệu tập để quyết định đẩy mạnh đấu tranh, khẩn trương sắm sửa vũ khí, chuẩn bị khởi nghĩa. Tiếp đó, ngày 17/8, cuộc họp thứ hai được tổ chức để thống nhất kế hoạch hành động. 

       Theo đúng kế hoạch, từ ngày 18 đến 20/8, Việt Minh đã nhanh chóng huy động quần chúng ở các cơ sở trong huyện tham gia khởi nghĩa; đồng thời thảo tối hậu thư gửi quân đội Nhật yêu cầu không được cản trở khởi nghĩa của ta. Sáng sớm ngày 20/8/1945, hơn 300 quần chúng cách mạng và tự vệ từ các làng Trưng Vương, Sông Lô, Lâu Thượng qua Quất Thượng,... cùng lực lượng công nhân trong các công xưởng, nhà máy kéo về trung tâm huyện lỵ tham gia khởi nghĩa. Tri huyện Phan Văn Tạo đã nhanh chóng đầu hàng, giao nộp toàn bộ vũ khí, tài sản cho Việt Minh. Cuộc khởi nghĩa giành chính quyền diễn ra nhanh gọn, thuận lợi. Ngày 22/8, tại bãi Quần Ngựa (thuộc khu vực phường Thanh Miếu ngày nay), một cuộc mít tinh lớn được tổ chức, có hàng ngàn người tham dự để chào mừng thắng lợi của cuộc khởi nghĩa và chứng kiến Ủy ban nhân dân cách mạng lâm thời huyện Hạc Trì ra mắt; chính quyền lâm thời thị trấn Việt Trì được thành lập. 

       Sau ngày hòa bình lập lại, Việt Trì được Trung ương Đảng và Chính phủ chọn làm điểm xây dựng khu công nghiệp đầu tiên của miền Bắc xã hội chủ nghĩa. Ngày 4/6/1962, thành phố Việt Trì được thành lập. Trải qua 20 kỳ đại hội, Đảng bộ thành phố Việt Trì đã lãnh đạo, chỉ đạo nhân dân vượt qua khó khăn, Việt Trì trở thành là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa, khoa học - kỹ thuật của tỉnh. Đảng bộ, chính quyền thành phố Việt Trì đã triển khai các biện pháp quyết liệt, linh hoạt trong điều hành; ban hành nhiều cơ chế, chính sách phù hợp thu hút các nguồn lực đầu tư, đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội. 

       Trong nhiệm kỳ 2015 - 2020, cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực gắn với thực hiện khâu đột phá về phát triển dịch vụ, nhất là dịch vụ du lịch. Tốc độ tăng trưởng bình quân đạt 8,74%/năm, tăng 3,03% so với nhiệm kỳ trước; giá trị tăng thêm bình quân đầu người/năm đạt trên 105 triệu đồng; phát triển dịch vụ tăng cả về quy mô, ngành nghề, thị trường và chất lượng. Thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn tăng bình quân 37,9%/năm so với dự toán tỉnh giao. Lĩnh vực xây dựng phát triển đô thị có nhiều chuyển biến tích cực, nhất là khâu đột phá về đầu tư kết cấu hạ tầng. Nhiều công trình trọng điểm được đầu tư và hoàn thành, đưa vào sử dụng, tạo điều kiện thuận lợi liên kết vùng và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội như Quốc lộ 32C, đường Vũ Thê Lang, Tôn Đức Thắng, Phù Đổng, nút giao với đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai (IC7), đường Trường Chinh, cầu Hạc Trì, cầu Văn Lang...; hoàn thành đầu tư gần 134km đường giao thông nội thành, nâng tỷ lệ kiên cố hóa đường giao thông nông thôn đạt 83%.

       Cùng với đó, đầu tư các điểm thu hút du lịch, phát triển nhanh với mục tiêu xây dựng Việt Trì trở thành Thành phố lễ hội về với cội nguồn dân tộc Việt Nam. Lĩnh vực giáo dục, y tế, văn hoá - xã hội, thông tin, truyền thông phát triển theo hướng tăng về quy mô, nâng cao về chất lượng đáp ứng nhiệm vụ chính trị và yêu cầu của đô thị loại I. Quốc phòng - an ninh được tăng cường, trật tự an toàn xã hội được giữ vững, công tác nội chính và phòng chống tham nhũng, lãng phí được quan tâm thực hiện. Bên cạnh đó, công tác xây dựng Đảng, hệ thống chính trị được chú trọng theo hướng nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức Đảng và đảng viên; nâng cao năng lực quản lý, điều hành của chính quyền; đổi mới, phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị xã hội. Nhờ đó, Đảng bộ thành phố đã làm tốt công tác định hướng tuyên truyền và giáo dục chính trị tư tưởng trong toàn Đảng bộ. 

       75 năm đã trôi qua, huyện Hạc Trì xưa đã trở thành thành phố Việt Trì văn minh, hiện đại. Với sự chuyển mình mạnh mẽ, trong tương lai không xa, Việt Trì sẽ trở thành Thành phố lễ hội về với cội nguồn dân tộc Việt Nam./.