Để hát Xoan đúng và mượt mà cần phải có thời gian tập luyện công phu của các đào, kép của các phường Xoan. Mỗi phường Xoan có từ 15-18 người, chủ yếu là người cùng làng hoặc có quan hệ họ hàng với nhau. Người đứng đầu phường Xoan được các thành viên tín nhiệm lựa chọn gọi là “ông trùm”. “Ông trùm” vừa là thầy dạy nghệ thuật hát Xoan, vừa là người liên hệ, tổ chức các cuộc trình diễn và lưu diễn của phường Xoan. Hàng năm, ngay từ mùng ba tháng Giêng, các phường Xoan trong vùng đã sắm sửa khăn áo, tay nải đi giao lưu, hát đối đáp. Đêm hát Xoan được tổ chức ở cửa đình, cửa miếu của làng chứ không làm thành sân khấu. Trước khi Hát Xoan Phú Thọ được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp, các cụ cao niên ở mỗi phường Xoan cổ vẫn giữ “đất lề, quê thói”, đó là cùng truyền dạy cho thế hệ con cháu hát Xoan theo phương thức truyền miệng. Sau này, để bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa, tỉnh đã mở rộng hơn, tổ chức thành các lớp truyền dạy và thực hành hát Xoan cho nghệ nhân kế cận và trong cộng đồng. Hơn hai năm nay, hội trường của UBND xã Kim Đức luôn sáng đèn vào các buổi tối cuối tuần. Với nhiều người, học hát Xoan vào tối thứ 6 và thứ 7 đã trở thành thói quen sinh hoạt. Vào mùa gặt, trong làng, ngoài đồng, đâu đâu cũng thấy các bà, các chị thực hành hát Xoan. Lời ca của Xoan đã phần nào làm vơi đi những khó khăn, vất vả khi nhà nông bận rộn. Là một trong số ít nghệ nhân cao tuổi, cụ Nguyễn Thị Hải năm nay đã 90 tuổi song hàng tuần, cụ vẫn tham gia tư vấn và truyền dạy hát Xoan. Hơn bảy mươi năm "đắm đuối" với Xoan, đến nay, dù tuổi cao song cụ vẫn hát rõ lời, tay múa, chân đưa thuần thục các điệu Xoan từ Ngư tiều canh mục đến Đưa hương, Đóng đám. Cụ Hải là một trong 6 nghệ nhân được đề nghị Nhà nước xét tặng danh hiệu Nghệ nhân nhân dân trong lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể năm 2017. Nói về đam mê hát Xoan, cụ Hải chia sẻ: Tôi và các nghệ nhân cao tuổi rất phấn khởi vì lứa tuổi thanh niên, học sinh đã tích cực tham gia học và biểu diễn hát Xoan. Giờ chúng tôi không còn phải lo lắng làn điệu Xoan bị mai một mà bảo nhau cố gắng truyền dạy để tiếp lửa cho thế hệ sau này trong việc bảo tồn, phát triển di sản nhân loại. Thế hệ này tiếp nối thế hệ kia, giờ đây 4 phường Xoan đã có 330 thành viên tham gia. Năm 2015, Nhà nước và tỉnh đã xét tặng danh hiệu cho 72 nghệ nhân hát Xoan, trong đó có 20 nghệ nhân ưu tú. Tháng 11 vừa qua, Sở VH-TT&DL tiếp tục tiếp nhận và thẩm định 27 hồ sơ nghệ nhân di sản VHPVT, trong đó có 14 nghệ nhân Hát Xoan để xét phong tặng danh hiệu cấp Nhà nước vào năm 2018.

Vẫn là cách dạy hát Xoan theo lối truyền khẩu. Thầy hát mẫu, trò ca theo. Nhịp điệu của Xoan đôi khi thủng thẳng, thong thả, khi lại dồn dập, say mê. Người học hát Xoan vì thế dễ dàng thả hồn vào từng câu hát một cách tự nhiên và truyền cảm. Theo các nghệ nhân cao tuổi thì các đào, kép khi vào nhịp hát dẫn cần thanh to, âm chắc; biểu diễn chỉ cười mỉm để tạo nét duyên thầm với người xem. Trang điểm cũng phải đúng “chất Xoan”, với các đào thì không kẻ mi mắt, lông mày phải đánh đường mảnh, dài. Tô má hồng không được bôi theo kiểu “trôn niêu” gây cảm giác cứng nhắc, giả tạo mà phải thoa gần khắp bờ má để khuôn mặt đầy đặn, giàu sức sống. Các kép đội khăn xếp phải cao để lộ vầng trán giúp cho khuôn mặt sáng sủa, lông mày kẻ đậm hơn đào. Tuy là lớp nghệ nhân kế cận thuộc thế hệ 8X song Nguyễn Văn Quyết - Trưởng phường Xoan Kim Đái khẳng định: Những làn điệu Xoan do ông cha truyền lại, chúng tôi có trách nhiệm bảo tồn, gìn giữ để tiếp tục truyền dạy cho những thế hệ sau.

Sau 6 năm, Hát Xoan Phú Thọ đã ra khỏi tình trạng cần bảo vệ khẩn cấp để trở thành Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, điều này càng chứng minh những nỗ lực của địa phương cũng như cố gắng của các nghệ nhân để đưa Hát Xoan ngày càng lan tỏa vào đời sống cộng đồng. Giờ đây 20/30 di tích đình, miếu liên quan đã được bảo tồn, tôn tạo đủ đảm bảo cho không gian trình diễn Hát Xoan thờ thần; tất cả các phường Xoan gốc cũng được trang bị đầy đủ cơ sở vật chất để các nghệ nhân hát Xoan tiếp tục “giữ lửa” và “truyền lửa”, gửi tâm huyết và niềm đam mê của mình vào lời ca, điệu múa để bảo tồn môn nghệ thuật dân gian của ông cha để lại. Những nghệ nhân ở các làng Xoan chính là những báu vật nhân văn sống, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa độc đáo này. Nói như nghệ nhân ưu tú Nguyễn Ngọc Bảo - trùm phường Xoan Thét thì: “Vật chất thiếu có thể bù đắp được nhưng để truyền dạy hát Xoan, cái quan trọng hơn cả là nghệ nhân phải giữ được niềm đam mê và có tâm với nghề”.