ĐỀN PHƯỢNG LÂU
Cập nhật ngày: 13/12/2022 09:30
Di tích được gọi theo tên địa danh là đền Phượng Lâu thuộc thôn Phượng Lâu, xã Phượng Lâu, thành phố Việt Trì, là di tích lịch sử văn hoá cấp Tỉnh được xếp hạng năm 1997.

Đây là ngôi đền thờ Thần Quý Minh. Quý Minh là người rất thông minh, có tài võ nghệ được vua phong làm Hữu Đô đài đại phu Hiển Công cai quản vùng Ái Châu. Khi giặc Thục đem quân xâm lược nước Văn Lang, Hữu Đô đài đại phu Hiển Công được cử cầm một đạo quân đánh ở Ái Châu, chỉ một trận đã dẹp tan quân giặc. Thắng trận, Hiển Công được vua Phong làm Thái Bảo An Quốc Công. Quý Minh Hiển Linh Đại Vương. Các đời đế vương đều gia phong mỹ tục làm Thượng Đẳng Phúc Thần. Trong đền có cỗ ngai đẹp có giá trị mang dòng chữ “Quý Minh Qúy Thần Minh Tản Đại Vương”.

Do tác động của thiên nhiên đã phá mất đền thờ Bảng nhãn Trần Toại, các cụ bô lão của làng đã đưa danh nhân Bảng nhãn Trần Toại vào thờ tại Đền cùng với Quý Minh. Trần Toại người thôn Phượng Lâu, nhà nghèo, hiếu học, năm 1538 ông thi đỗ Bảng nhãn khoa Mậu Tuất đời Mạc Đăng Doanh niên hiệu Đại Chính thứ 9. Ông được bổ nhiệm làm quan chức Thị Thư Viện Hàn Lâm. Vua Mạc sai ông đi xứ nhà Minh, trước sự thông minh, tài đối đáp của Bảng nhãn cùng dũng khí và tinh thần khẳng khái của ông, bọn giặc đã giết ông. Thi hài Bảng nhãn Trần Toại được đưa về mai táng tại quê hương (cách Đền gần 300m). Hiện nay, nhân dân Phượng Lâu thường tổ chức lễ hội truyền thống, 5 năm tổ chức rước, hằng năm tổ chức tế:

Mùa xuân vào ngày 9 + 10 tháng giêng âm lịch

Mùa thu vào ngày 9 + 10 tháng chín âm lịch

Ngoài ra tổ chức lễ hội vào ngày sinh (15/8 âm lịch) cùng với lễ hội Đền Bát Nàn Đại Tướng Quân Vũ Thị Thục Nương. Ngày 15/2 âm lịch các cụ cao tuổi, Ban quản lý di tích cùng với lãnh đạo thôn Phượng Lâu tập trung tại Đền thắp nén hương thơm tưởng nhớ ngày hi sinh của danh nhân Bảng nhãn Trần Toại./.