Khởi nguồn từ tên của HTX Nông nghiệp Gia Cẩm, với 2 xóm Gia Vượng và Lăng Cẩm, đến ngày 13/1/1984, phường Gia Cẩm được thành lập theo quyết định số 10/QĐ- HĐBT của Hội đồng Bộ trưởng. Trải qua các thời kỳ lịch sử, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân phường Gia Cẩm đã đạt được những thành tựu rất đáng tự hào trong xây dựng đô thị và phát triển kinh tế xã hội. Mỗi kết quả, mỗi thành tựu trong sự nghiệp đi lên và cả những khó khăn trở ngại cần phải vượt qua đều gắn liền với những hoạt động lãnh đạo, điều hành thực hiện nhiệm vụ của Đảng bộ, chính quyền phường qua từng thời kỳ phát triển.
Với trọng tâm là phát triển tiểu thủ công nghiệp, thương mại, dịch vụ, phường hiện có 200 doanh nghiệp hoạt động trên các lĩnh . Các doanh nghiệp tư nhân không ngừng phát triển cả về số lượng và quy mô. Năm 2004 có 55 doanh nghiệp, doanh thu 65 tỷ đồng, đến nay có 200 doanh nghiệp doanh thu hàng năm 300 tỷ đồng. Có trên 600 hộ kinh doanh cá thể. Hoạt động của doanh nghiệp và các hộ kinh doanh không chỉ đóng góp quan trọng trong tăng thu ngân sách địa phương, giải quyết việc làmviệc cho người lao động mà còn phần không nhỏ trong cải thiện, nâng cao đời sống nhân dân.
Xác định công tác quản lý đô thị là nhiệm vụ quan trọng trong tiến trình phát triển của phường, nên những năm qua, Gia Cẩm đã thực hiện nghiêm túc về quản lý đất đai, xây dựng cơ bản. Đến nay, toàn phường có 98% số hộ gia đình đã được cấp GCNQSDĐ lần đầu. Các dự án do tỉnh, thành phố quyết định đầu tư trên địa bàn phường được triển khai tích cực và thực hiện có hiệu quả như dự án đường giao thông liên khu trong toàn phường. Công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng được giải quyết đúng trình tự, thủ tục nên đã tạo được niềm tin của nhân dân. Qua đó đã xuất hiện nhiều tấm gương điển hình, tiên tiến trong phong trào hiến đất và vật kiến trúc khác để tự giải phóng mặt bằng, tạo cơ chế thuận lợi, thông thoáng, thu hút đầu tư và tạo diện mạo cho 1 đô thị văn minh, hiện đại. Công tác quản lý đô thị được duy trì thường xuyên. Năm 2017 phường là đơn vị đầu tiên của
Song song với đẩy mạnh phát triển kinh tế, tăng cường quản lý đô thị, các hoạt động văn hóa- thông tin- thể thao luôn được quan tâm, đầu tư và tạo những dấu ấn tích cực. Phường hiện có 23 câu lạc bộ TDTT, 16 câu lạc bộ văn nghệ, 01 câu lạc bộ thơ. Triển khai và thực hiện có hiệu quả phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá ở khu dân cư “. Hàng năm tỷ lệ hộ gia đình đạt gia đình văn hoá chiếm trên 94%; có 12 khu được công nhận khu dân cư văn hoá cấp tỉnh, 22/22 khu dân cư có nhà văn hóa. Liên tục hàng năm, phường luôn tổ chức tốt các hoạt động phục vụ giỗ tổ Hùng Vương. Nổi bật tron năm 2017, phường là đưn vị duy nhất của thành phố đã tổ chức thành công hội thi trình diễn xe mô hình trong lễ hội đường phố, với sự tham gia của tất cả các khu trong phường. Triển khai thực hiện tốt các chương trình phòng bệnh và chăm sóc sức khoẻ nhân dân. Năm 2018 phường được công nhận chuẩn Quốc gia y tế giai đoạn 2 ( 2013-2020).
Hệ thống giáo dục của phường luôn dẫn đầu toàn thành phố về quy mô cũng như chất lượng. Chỉ tính trong 10 năm gần đây, các trường học được tập trung đầu tư 40 tỷ đồng xây dựng cơ sở vật chất, kiên cố hóa trường, lớp, mua sắm trang thiết bị phục vụ dạy và học, nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập. Qua các năm, tỷ lệ học sinh đỗ tốt nghiệp THCS vào các trường THPT đạt 95%, tỷ lệ giáo viên đạt chuẩn 100%, trên chuẩn 85%; tỷ lệ học sinh trên địa bàn thi đỗ đại học năm sau cao hơn năm trước; 5/5 trường của phường giữ vững danh hiệu trường chuẩn quốc gia. Trong những năm gần đây, Trường Tiểu học Gia Cẩm đã được quan tâm, đầu tư xây dựng cơ sở vật chất và trang thiết bị để giữ vững danh hiệu Lá cờ đầu cấp tiểu học của tỉnh và thành phố, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của nhân dân trong và ngoài địa bàn.
Quốc phòng an ninh được giữ vững, TTATXH được đảm bảo, cùng với phong trào TDBT ANTQ, tổ bảo vệ dân phố luôn phát huy hiệu quả, nâng cao tinh thần cảnh giác cách mạng trong quần chúng nhân dân. Nhiều năm liền phường Gia Cẩm được công nhận đơn vị quyết thắng và đón nhận cờ của Bộ Công an về phong trào bảo vệ an ninh Tổ quốc. Đây là điều kiện quan trọng góp phần thuận lợi cho kinh tế địa phương phát triển, mang tầm vóc của phường trung tâm và có được vị thế vững trãi như ngày hôm nay.
Công tác xây dựng Đảng, chính quyền và các đoàn thể có nhiều chuyển biến tích cực, hệ thống chính trị từ cơ sở Đảng, bộ máy chính quyền, MTTQ và các đoàn thể từ phường đến KDC, tổ dân phố luôn được củng cố, kiện toàn thông qua cơ chế “Đảng lãnh đạo, nhà nước quản lý và nhân dân làm chủ. Đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức luôn được đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ để đáp ứng yêu cầu đổi mới trong quản lý và điều hành. Đồng thời khơi dậy và phát huy được nội lực của toàn đảng bộ, chính quyền và nhân dân, nhằm thực hiện tốt các mục tiêu, chương trình phát triển kinh tế xã hội của địa phương.
Với những thành tích đạt được, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân phường Gia Cẩm vinh dự được tặng nhiều phần thưởng cao quý như: Huân chương lao động hạng Nhất, Nhì, Ba, phong tặng danh hiệu “Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược”, cờ thi đua của Chính phủ, đưuọc Trung ương Đảng tặng Bằng khen … cùng nhiều phần thưởng cao quý khác. Kế thừa và phát huy những truyền thống tốt đẹp, quý báu sáng tạo trong lao động, khí phách trong đấu tranh và nhân ái trong cuộc sống, đã tạo niềm tin và động lực cho thế hệ cán bộ, đảng viên và nhân dân phường Gia Cẩm hôm nay luôn đoàn kết, gắn bó nỗ lực vươn lên.
Trong 35 năm thành lập và phát triển, được sự quan tâm lãnh, chỉ đạo của các cấp các ngành, sự cố gắng vượt qua khó khăn thử thách, tận dụng thời cơ và vận hội mới, phát huy thế mạnh của địa phương để gặt hái được nhiều thành quả trên các lĩnh vực. Đây thực sự là nền tảng, là hành trang và là động lực để toàn thể cán bộ, đảng viên và nhân dân phường Gia Cẩm tiếp tục nỗ lực phấn đấu, xứng đáng với vị thế trung tâm và góp phần xây dựng Việt Trì trở thành TP du lịch lễ hội về với cội nguồn DT Việt Nam./.