Kinh nghiệm hoạt động của Tổ đại biểu và đổi mới trong công tác tiếp xúc cử tri.
Cập nhật ngày: 16/05/2016 18:43
Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Tổ đại biểu HĐND số 1 đã bám sát nhiệm vụ của Thường trực HĐND thành phố thực hiện nhiệm vụ đại biểu đạt nhiều kết quả. Các đại biểu đã phát huy tốt vai trò của người đại biểu dân cử trong công tác tiếp xúc cử tri; công tác giám sát các cơ quan chức năng trong việc giải quyết, trả lời các ý kiến, kiến nghị của cử tri; công tác tham gia chất vấn, thảo luận tại các kỳ họp.

Trước mỗi kỳ họp Tổ chủ động họp và phân công nhiệm vụ cho đại biểu trong công tác chuẩn bị nội dung phát biểu tại hội trường. Các thành viên của Tổ được phân công chuẩn bị nội dung phát biểu rất nghiêm túc trong công tác chuẩn bị, có sự trao đổi thống nhất giữa các thành viên trong tổ về nội dung thảo luận. Trong nhiệm kỳ Tổ 1 đã có trên 10 lượt ý kiến thảo luận tại hội trường và 12 lượt chất vấn đối với các phòng ban, đơn vị của thành phố. Bên cạnh công tác giám sát, việc giải quyết ý kiến kiến nghị của cử tri, các thành viên trong tổ cũng phối hợp với thường trực HĐND và các Ban của HĐND đề xuất các ý kiển để đổi mới công tác tổ chức kỳ họp, đổi mới công tác tiếp xúc cử tri. 

Tuy nhiên, còn có một số vấn đề, tuy nắm bắt được nguyên nhân bức xúc của cử tri, xã hội nhưng đại biểu còn nể nang, ngại va chạm, không thảo luận, chất vấn… Nguyên nhân trước hết do lĩnh vực hoạt động của HĐND rất rộng, đòi hỏi đại biểu phải có kiến thức tổng quát và kinh nghiệm thực tiễn. Trong khi đó, quy định về tiêu chuẩn đại biểu khái quát, chung chung.  Đại biểu hoạt động theo kiểu vừa học vừa làm, đảm trách công việc chuyên môn là chính nên chất lượng hoạt động cũng còn hạn chế. Thực tế, đại biểu HĐND thành phố đều hoạt động kiêm nhiệm từ thành phố đến các phường xã; một số đại biểu kiêm nhiệm có trình độ, nắm bắt được thông tin thường giữ những vị trí quan trọng trong các cơ quan quản lý nhà nước nên thời gian dành cho hoạt động HĐND có hạn. Một số đại biểu được bầu theo cơ cấu ít có điều kiện tiếp cận, cập nhật thông tin nên ý kiến tại diễn đàn kỳ họp ít chất lượng.

          Thực tế trên cho thấy, việc tăng cường cơ sở pháp lý cho hoạt động của đại biểu là cần thiết. Cụ thể, cần bổ sung quy chế hoạt động theo hướng cụ thể trách nhiệm của đại biểu HĐND; nghiên cứu, hoàn thiện các quy định về hoạt động giám sát của HĐND, nhất là chế tài bảo đảm thực hiện các kiến nghị sau giám sát. Có chế độ khen thưởng kịp thời để khuyến khích hoạt động của các ban, tổ đại biểu hoạt động tích cực. Mặt khác, cũng cần cụ thể tiêu chuẩn, quy định thành phần, cơ cấu đại biểu HĐND hợp lý để nhiệm kỳ tới chất lượng đại biểu cao hơn. Đặc biệt, trong bầu cử đại biểu HĐND, cần đặc biệt ưu tiên những người có trình độ và tâm huyết với hoạt động của cơ quan dân cử; cần có cơ chế, chính sách thu hút người có năng lực, kinh nghiệm, tâm huyết với hoạt động của cơ quan dân cử để nâng cao chất lượng tham mưu, phục vụ, từ đó góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của người đại biểu dân cử.

Trong nhiệm kỳ 2011- 2016 đại biểu Tổ 1 đã ở  2 đơn vị bầu cử đã thực hiện trên 20 cuộc tiếp xúc cử tri. Thông qua hoạt động tiếp xúc cử tri đại biểu Hội đồng nhân dân nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, kiến nghị của cử tri đồng thời tuyên truyền vận động cử tri thực hiện các Nghị quyết của Hội đồng nhân dân thành phố và chính sách pháp luật của Nhà nước, qua đó tăng cường sự gắn bó giữa đại biểu dân cử với cử tri, người đã bầu ra mình, ủy quyền cho mình thực hiện quyền lực của họ tại cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương.

Tiếp xúc cử tri là một trong những nhiệm vụ quan trọng của đại biểu Hội đồng nhân dân được quy định tại Luật tổ chức Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân năm 2003 và Quy chế hoạt động của Hội đồng nhân dân được ban hành kèm theo Nghị quyết 753/2005/UBTVQH11. 

Nhiệm kỳ qua, hoạt động tiếp xúc cử tri của Tổ đại biểu hội đồng nhân dân thành phố đã từng bước được đổi mới, kết quả đạt được phần nào đáp ứng được yêu cầu và kỳ vọng của nhân dân. Tổ HĐND đã phối hợp chặt chẽ với Thường trực HĐND và MTTQ các phường, xã tổ chức tiếp xúc cử tri với nhiều hình thức phù hợp, bảo đảm để đại biểu tiếp xúc với cử tri ở đơn vị bầu cử, nơi cư trú, nơi công tác; tiếp xúc cử tri theo chuyên đề, lĩnh vực, đối tượng, địa bàn mà đại biểu HĐND quan tâm. Ngoài việc tiếp xúc cử tri theo kế hoạch của HĐND thành phố, Tổ đại biểu tổ chức tiếp xúc và giữ mối liên hệ với cử tri bằng các hình thức khác theo hướng đối thoại trực tiếp với nhân dân.

Trước mỗi đợt tiếp xúc cử tri tổ đại biểu đều hội ý và tổng hợp các văn bản trả lời ý kiến, kiến nghị của cử tri tại lần tiếp xúc cử tri trước đã được các cấp có thẩm quyền giải quyết đến đâu, còn vướng mắc, ách tắc khâu nào, nguyên nhân vì sao chưa giải quyết, đồng thời cập nhật những thông tin, tài liệu cần thiết về tình hình kinh tế xã hội của địa phương để thông tin đến cử tri.

Thành phần tham gia hội nghị tiếp xúc cử tri Tổ đặc biệt quan tâm và đề nghị các phòng ban chuyên môn, các cơ quan đơn vị có liên quan đến các vấn đề cử tri quan tâm và thủ trưởng các các đơn vị phường, xã dự hội nghị.

Tại buổi tiếp xúc cử tri thành viên Tổ đại biểu Hội đồng nhân dân báo cáo trước cử tri về  tình hình kinh tế xã hội của thành phố, kết quả giải quyết những ý kiến, kiến nghị của các cơ quan chức năng có liên quan đối với những kiến nghị được nêu ra tại kỳ tiếp xúc cử tri trước, thông báo nội dung kỳ họp tới; định hướng, gợi mở những vấn đề cần cử tri phát biểu. Đối với những ý kiến, kiến nghị thuộc thẩm quyền giải quyết của thành phố thì đại diện Tổ đại biểu Hội đồng nhân dân trả lời trực tiếp hoặc yêu cầu đại diện các phòng ban của UBND thành phố trả lời ngay hoặc nhận trách nhiệm giải quyết trước cử tri, đối với kiến nghị của cử tri liên quan đến nguồn lực ngân sách của thành phố mà chưa thể giải quyết ngay thì Tổ đại biểu Hội đồng nhân dân báo cáo để cử tri chia sẻ những khó khăn chung với thành phố. Những ý kiến, kiến nghị thuộc thẩm quyền của UBND các phường xã thì Tổ đại biểu HĐND đề nghị đại diện lãnh đạo phường xã trực tiếp có ý kiến trả lời làm rõ vấn đề mà cử tri quan tâm.

Ngoài việc tiếp xúc với cử tri thông qua tổ chức hội nghị, các thành viên trong tổ cũng chủ động tiếp xúc trực tiếp thông qua gặp gỡ, trao đổi với cử tri và nhân dân để lắng nghe, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của cử tri và nhân dân. Chính vì vậy những vẫn đề nổi cộm  cơ bản đã được giải quyết tránh những bức xúc trong nhân dân.

Một phương pháp mới trong công tác tiếp xúc cử tri của Tổ là ở một số thời điểm quan trọng cần lĩnh hội nhiều ý kiến của cử tri trong việc xây dựng và phát triển của thành phố, Tổ thống nhất với các phường xã tiến hành tiếp xúc trực tiếp 2 cấp giữa Tổ đại biểu HĐND thành phố, Đại biểu HĐND các phường xã với cử tri. Thông qua tiếp xúc 2 cấp đại biểu trực tiếp nắm bắt những thuận lợi, khó khăn trong công tác quản lý nhà nước cũng như  những vấn đề liên quan đến đời sống, công tác an sinh xã hội của nhân dân khi các dự án xây dựng và phát triển đô thị được triển khai.

Sau hội nghị tiếp xúc cử tri, Tổ đại biểu Hội đồng nhân dân tập trung tổng hợp các ý kiến, kiến nghị của cử tri và có văn bản chuyển đến Thường trực Hội đồng nhân dân thành phố đề nghị các cơ quan có thẩm quyền yêu cầu giải quyết.

Những nét mới về hoạt động tiếp xúc cử tri  tuy chưa nhiều và toàn diện nhưng nếu được tổ chức thực hiên nghiêm túc, với ý thức cao của các đại biểu Hội đồng nhân dân cũng như các cơ quan, ban, ngành chức năng, thì chắc chắn chất lượng hoạt động tiếp xúc cử tri sẽ ngày càng tốt lên, mối quan hệ giữa đại biểu Hội đồng nhân dân với cử tri ngày càng khăng khít, xứng đáng với niềm tin mà cử tri và nhân dân thành phố đã gửi gắm vào đại biểu Hội đồng nhân dân.

Nguyễn Thị Thanh Vân (Chủ nhiệm ủy ban kiểm tra Thành ủy)