Có mặt tại hồ Công viên Văn Lang từ sáng sớm, tuy thời tiết khá lạnh nhưng các thành viên đội chải đã tập hợp đầy đủ. Đội chải của Trưng Vương năm nay, về cơ bản vẫn là đội chải đã tham gia các hội thi lần trước với những thành viên lão luyện, giàu kinh nghiệm sông nước. Trưng Vương xưa nay cũng có lợi thế gần sông, tuy chài lưới không phải nghề chính nhưng đội chải vốn đã có truyền thống từ lâu. Vừa khởi động với những động tác làm nóng người, anh Đào Trọng Cường – Đội trưởng đội chải xã Trưng Vương cho biết “Đội chải xã Trưng Vương là đội chải truyền thống, đã tham gia được hơn 20 năm nay rồi. Được tham gia vào Hội thi bơi chải trên hồ Công viên Văn Lang năm nay, đội chải chúng tôi đã tập luyện rất tích cực từ một tuần trước, ngày 2 buổi sáng và chiều, mỗi buổi 4 lượt. Anh em trong đội đều cố gắng kèm cặp nhau, luyện tập để đạt thành tích không chỉ tại hội thi này mà còn ở hội thi Bơi chải truyền thống trên Sông Lô sắp tới”

Theo truyền thuyết, hội thi bơi chải, trên ngã ba Bạch Hạc, sông Lô, Việt Trì đã có từ thời xa xưa. Ngã ba sông này là nơi đã được Hai Bà Trưng, rồi Trần Nhật Duật, chọn làm nơi đóng thuyền chiến và luyện thuỷ quân đánh giặc. Từ đó, người dân ở đây đã tổ chức Hội thi bơi Chải hàng năm để phát huy tinh thần thượng võ và tưởng nhớ các vị anh hùng. Từ năm 2016, thành phố Việt Trì đã tổ chức thêm Hội thi bơi chải Việt Trì mở rộng với sự tham gia của một số đội chải đến từ các huyện khác trong tỉnh, với mục đích tạo sân chơi giao lưu, đoàn kết giữa thành phố với các đơn vị chải bạn, và là một trong những hoạt động văn hóa thể thao góp phần vào thành công của các hoạt động Giỗ Tổ Hùng Vương – Lễ hội Đền Hùng hàng năm. Năm nay, đội chải xã Trưng Vương là một trong hai đại diện cho thành phố tham gia hội thi bơi chải mở rộng và là một trong sáu đội tham gia hội thi bơi chải truyền thống, đây là niềm tự hào và vinh dự của xã nên đội chải càng có quyết tâm luyện tập.

Theo anh Cường, mỗi đội chải có 27 người, gồm 24 tay chèo chính, một người cầm chịch (gõ mõ) và một người chèo cái, một người tát nước. Hai vị trí cầm chịch, giữ nhịp và chèo cái có vị trí đặc biệt quan trọng trong đội đua. Đây thường là những tay chải kỳ cựu nhất, có kinh nghiệm lâu năm nhất. Cũng có tục truyền rằng, khi Trần Nhật Duật luyện quân ở ngã ba Bạch Hạc, ông đã chia các đội thuỷ binh thành các giáp, mỗi giáp mang một sắc phục khác nhau, tuỳ nhiệm vụ, cũng có thể để dễ phân biệt các chải. Với đội xã Trưng Vương, màu chải truyền thống của xã là màu cam. Để tạo nên thành công trong quá trình bơi, theo anh Cường, việc tìm và lựa được những dòng nước ngầm thuận lợi là vô cùng quan trọng. Anh cho biết thêm “Yếu tố quyết định cho đội chải về nhất là đội chải phải đều, thứ 2 là phải có sức khỏe, dai sức, cộng với tinh thần nhiệt tình của anh em, tôi tin là với 3 yếu tố trên thì đội chải nào cũng thành công cả”

Bên cạnh nỗ lực luyện tập của các thành viên đội chải, thì sự quan tâm của chính quyền địa phương cũng rất quan trọng để động viên tinh thần đội chải. Cùng có mặt với đội chải từ sáng sớm, ông Đỗ Năng Hùng – Phó chủ tịch UBND xã Trưng Vương cho chúng tôi biết “Ngay khi có kế hoạch tham gia các hoạt động Giỗ Tổ Hùng Vương – Lễ hội Đền Hùng năm 2017 của thành phố, xã chúng tôi đã xây dựng kế hoạch riêng, trong đó có việc tổ chức tham gia Hội thi bơi chải. Vốn có truyền thống từ lâu rồi nên chúng tôi huy động đội chải cũ, bổ sung thêm một vài thành viên mới, tổ chức luyện tập nhiều ngày nay”. Khó khăn địa phương gặp phải chính là kinh phí cho hoạt động, tuy nhiên bằng các nguồn huy động xã hội hóa và cố gắng của địa phương, vẫn đảm bảo để anh em thành viên đội chải yên tâm luyện tập. Ông Hùng cho biết thêm “Một trong những nguồn thu chính là vận động các đơn vị doanh nghiệp đóng trên địa bàn để ủng hộ anh em, bồi dưỡng để anh em luyện tập, hỗ trợ thêm ngày công. Cơ bản là anh em cũng quán triệt tư tưởng vì phong trào của địa phương, hai là trong thi đấu phải trung thực, với quyết tâm là phải giành giải”

Bơi chải là hoạt động truyền thống của người dân Phú Thọ khơi dậy tinh thần tôn kính tổ tiên, đạo lý uống nước nhớ nguồn, tạo nên ý thức về tình cảm, cộng đồng, về sức mạnh truyền thống của dân tộc. Với tinh thần thể thao “Đoàn kết, trung thực, cao thượng”, quyết tâm và khát vọng chiến thắng, các tay chèo xã Trưng Vương sẽ cống hiến những đường đua đẹp mắt, để lại ấn tượng tốt đẹp cho người; không chỉ góp phần bảo tồn, phát huy, phát triển các giá trị văn hoá truyền thống, thu hút khách du lịch về thành phố lễ hội mà còn thúc đẩy phong trào “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại”./.