Thành phố Việt Trì gồm có 23 đơn vị hành chính, trong đó 13 phường và 10 xã, có diện tích 11.175ha, với quy mô dân số hiện tại 283.995 người. Ranh giới được xác định phía Bắc giáp huyện Phù Ninh (Phú Thọ), phía Đông giáp huyện Sông Lô (Vĩnh Phúc), phía Nam giáp huyện Ba Vì (Hà Nội), phía Tây giáp huyện Lâm Thao (Phú Thọ).

         Trong chiều sâu tâm thức của mỗi người dân, Việt Trì - mảnh đất từng là Trung tâm kinh đô Văn Lang xưa, từ một đô thị nhỏ, chưa được quy hoạch, hạ tầng thiếu thốn, đời sống vật chất tinh thần của nhân dân còn khó khăn, nhưng bằng những nỗ lực vượt qua nhiều khó khăn thách thức, thành phố Việt Trì liên tục phát triển cả về chiều rộng lẫn chiều sâu. Đặc biệt là từ năm 2012, khi thành phố Việt Trì được công nhận là đô thị loại I cho đến nay, TP Việt Trì đã thực sự chuyển mình hội tụ đầy đủ các điều kiện của thành phố đô thị loại I.

        Dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Thành uỷ, HĐND, UBND cùng với sự phối hợp của Mặt trận tổ quốc, các cấp, các ngành, kinh tế - xã hội của thành phố đạt được kết quả khả quan, công tác quản lý đô thị trên địa bàn Thành phố ngày càng được chú trọng và đạt được những kết quả đáng ghi nhận. Hoạt động xây dựng và chỉnh trang đô thị có chuyển biến rõ rệt. Kiến trúc và cảnh quan đô thị đã được quan tâm đầu tư phát triển với sự xuất hiện ngày càng nhiều các quần thể kiến trúc, mảng đô thị hiện đại, các công trình cao tầng là những điểm nhấn kiến trúc đô thị có chất lượng cao. Hệ thống giao thông, cấp thoát nước, chiếu sáng, cây xanh, thu gom và xử lý chất thải và các công trình công cộng được thành phố quan tâm đầu tư, cải tạo nhanh. Tình hình trật tự đô thị, ATGT và vệ sinh môi trường cũng có chuyển biến so với những năm trước đây và từng bước đi vào nền nếp. Đặc biệt, việc thực hiện quy định của UBND TP Việt Trì về quản lý trật tự đô thị trên địa bàn đã đem lại hiệu quả rõ rệt. Tình hình trật tự đô thị, trật tự vỉa hè, lòng đường và vệ sinh đường phố có chuyển biến; tình trạng xe quá tải chở than, cát, vật liệu xây dựng gây bụi bẩn trên một số tuyến đường, xây dựng trái phép… cơ bản được ngăn chặn, đẩy lùi.

        Với việc ban hành quy chế quản lý đô thị, hoàn thành cắm biển tên đường, tên phố tại các tuyến, trục phố... đã góp phần cải thiện và nâng cao nhận thức cho người dân về tương lai phát triển của thành phố. Cùng với đó, thành phố cũng rất quan tâm đầu tư, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý đô thị, bằng nguồn vốn ngân sách cũng như sự giúp đỡ của các tổ chức trong và ngoài nước, mô hình hợp tác với các đô thị bạn cũng đã đem lại những kinh nghiệm bổ ích trong thực tiễn quản lý, qua đó đã tạo nền tảng cơ bản cho công tác quy hoạch và quản lý đô thị trên địa bàn thành phố thời gian qua.

        Là cơ quan chuyên môn của thành phố, phòng quản lý đô thị đã làm tốt công tác tham mưu giúp UBND Thành phố về quản lý quy hoạch, thẩm định quy hoạch: quy hoạch chi tiết các phường, xã, quy hoạch đất ở khu dân cư, quy hoạch đấu giá quyền sử dụng đất. Năm 2016, phòng đã tổ chức thẩm định trình UBND Thành phố phê duyệt 15 đồ án quy hoạch mới, 08 đồ án quy hoạch điều chỉnh, 16 nhiệm vụ lập quy hoạch; tham mưu đề xuất UBND Thành phố trình UBND Tỉnh phê duyệt 04 đồ án điều chỉnh cục bộ quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/2000 của các phường, xã: Dữu Lâu, Trưng Vương, Bạch Hạc, Bến Gót để phù hợp với quy hoạch chung thành phố Việt Trì đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Chỉ tính trong 6 tháng đầu năm 2017, đã tổ chức lập điều chỉnh cục bộ quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/2000 phường Vân Phú và phường Bạch Hạc; tổ chức thẩm định trình UBND Thành phố phê duyệt 12 đồ án quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500, trong đó có 06 đồ án quy hoạch mới, 06 đồ án quy hoạch điều chỉnh, 06 nhiệm vụ khảo sát lập đồ án quy hoạch; tham mưu đề xuất UBND Thành phố trình UBND Tỉnh phê duyệt 02 đồ án quy hoạch. Công tác thẩm định cấp giấy phép xây dựng theo phân cấp được thực hiện tốt. Trong 6 tháng đầu năm, đã thẩm định, trình UBND thành phố phê duyệt 26 dự án đầu tư xây dựng tổng mức đầu tư phê duyệt 144,5 tỷ đồng. Nhiều hạng mục công trình cũng đã được đầu tư kịp thời và đẩy nhanh tiến độ thi công. Có một số hạng mục các dự án trọng điểm đã hoàn thành, tạo điểm nhấn cho bộ mặt đô thị thành phố, điển hình như dự án khu du lịch Văn Lang, Quảng trường Hùng Vương, đường Thụy Vân - Thanh Đình - Chu Hóa, cầu Việt Trì mới, đường Phù Đổng...... Công tác duy tu, sửa chữa các tuyến đường nội thị cũng đã được chỉ đạo kịp thời, quan tâm đúng mức. Năm 2017, tiếp tục thực hiện nâng cấp khoảng 20 km đường giao thông nông thôn khu dân cư kinh phí khoảng 8 tỷ đồng; duy tu đường giao thông các loại với tổng kinh phí khoảng 5 tỷ đồng. Sự phát triển về KT-XH đã đem lại những “cú hích” quan trọng không chỉ trong việc nâng cấp, mở rộng, đầu tư mới các tuyến đường giao thông nội thị mà còn tạo sự khởi sắc trong việc xây dựng và chỉnh trang diện mạo, cảnh quan của Việt Trì.

        Điểm nổi bật là thành phố đã thực hiện có kết quả khâu đột phá trong công tác quy hoạch và phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế- xã hội. Thành phố đã tích cực huy động các nguồn lực cho đầu tư và phát triển; quan tâm ban hành một số chính sách ưu đãi thu hút đầu tư; tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp, nhà đầu tư. Nhờ đó việc huy động các nguồn lực cho đầu tư phát triển trên địa bàn tăng nhanh. Việc quản lý quy hoạch được thực hiện tốt, đặc biệt Quy hoạch chung thành phố Việt Trì đến năm 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

        Theo quy hoạch, thành phố Việt Trì là thành phố tỉnh lỵ, trung tâm hành chính tổng hợp của tỉnh Phú Thọ, là một trong những trung tâm khoa học và công nghệ, giáo dục đào tạo, y tế, văn hóa, thể thao, du lịch, đầu tàu thúc đẩy sự phát triển của vùng Trung du miền núi Bắc bộ, là một cực quan trọng trong mô hình phát triển đa cực của vùng Thủ đô Hà Nội; là thành phố lễ hội về với cội nguồn dân tộc Việt Nam gắn với du lịch sinh thái đặc trưng của vùng Tây Bắc. Cấu trúc không gian đô thị được quy hoạch chia thành 12 phân khu với trọng tâm là xây dựng trục phát triển với trục chính lễ hội, kết nối không gian đô thị từ cửa ngõ phí Nam thành phố đến khu di tích lịch sử Đền Hùng; hai trục còn lại hướng song song gắn với khai thác tổ chức không gian của tuyến đường sắt, nhà ga đường sắt và nút cao tốc Hà Nội - Lào Cai đi qua địa bàn tỉnh Phú Thọ; tiến hành mở rộng đô thị ở vùng ven sông Lô để khai thác các giá trị cảnh quan thiên nhiên nhằm tạo dựng không gian đô thị liên hoàn sinh động và phong phú.

         Có thể khẳng định, việc thực hiện công tác quy hoạch và quản lý đô thị đúng hướng, hiêụ quả đã giúp nâng tầm đô thị của thành phố Việt Trì lên một tầm cao mới, xứng đáng là  trung tâm kinh tế năng động của vùng Trung du và miền núi phía Bắc, cửa ngõ quan trọng của Vùng Thủ đô.